VAKIFLAR

VAKIF KURMA İRADESİ

Vakıf kurma iradesinin yer aldığı belgeye vakıf kurma senedi denir. Vakfeden sağlığında vakıf kurabilmesi için iradesini noterlikçe düzenlenecek bir senetle açıklamalıdır.Noterlikçe düzenlenecek senetle vakıf kurma iredesi temsilciye bırakılabilir.Ölüme bağlı tasarruf şeklinde yapılmasında ise herhangi bir vasiyet şeklinde yapılabilir.Tek taraflı bir hukuki tasarruf işlemidir.

Vakıf senedinde vakfın adı,amacı bu amaca özgülenen mal ve haklar vakfın örgütlenme ve yönetim şekli ile yerleşim yeri gösterilir.

 (TMK Mad. 107)-Vakıf senedinde vakfın amacı ile bu amaca özgülenen mal ve haklar yeterince belirlenmiş ise, diğer noksanlıklar vakfın tüzel kişilik kazanması için yapılan başvurunun reddini gerektirmez.

Bu tür noksanlıklar, tescil kararı verilmeden önce mahkemece tamamlattırılabileceği gibi; kuruluştan sonra da denetim makamının başvurusu üzerine, olanak varsa vakfedenin görüşü alınarak vakfın yerleşim yeri mahkemesince tamamlattırılır.

Tescili istenen vakfa ölüme bağlı tasarrufla özgülenen mal ve haklar amacın gerçekleşmesine yeterli değilse; vakfeden aksine bir irade açıklamasında bulunmuş olmadıkça bu mal ve haklar, denetim makamının görüşü alınarak hakim tarafından benzer amaçlı bir vakfa özgülenir.

Görevli mahkeme asliye Hukuk Mahkemesidir.

VAKFIN TÜZEL KİŞİLİK KAZANMASI

Vakfedenin senedi notere düzenletmesi veya vasiyet ile vakıf kurulmuş olur ancak tüzel kişilik kazanması için tescil gereklidir.Vakfın yerleşim yeri mahkemesi nezdinde tutulan sicile tescil ile tüzel kişilik kazanmış olur.(Asliye Hukuk Mah.)
Ancak bu tescil kurucu değil bildirici niteliktedir.Bu nedenle vakıflarda normatif tescil sistemi benimsenmiştir. (Normatif sistem:Yetkili makamlar tüzel kişiliğin kurulması için gerekli şartların olup olmadığını inceler,gerekli şartlar var ise izin vermek zorundadır yani takdir yetkisi yoktur)

Tescil mahkemeye talep ile yapılır.Vakfeden veya mirasçıları tarafından yapılır.Vasiyet ile düzenlenmiş ise ilgililer,vasiyeti açan sulh hakimi veya genel müdürlük tarafından resen yapılır.
Sulh hakimi 7 gün içinde vakıf kurulmasına esas belgelerin bir örneğini genel müdürlüğe gönderir.Bu durumda ilgililer 3 ay içinde tescil talebinde bulunmazsa genel müdürlük tescil talebinde bulunur.Asliye hukuk mahkemesi başvuruyu inceler eksiklik olmadığı kanaatine varırsa vakıf sicil defterine tescile karar verir.Tescil ile tüzel kişilik kazanır.Tescil kararı ile mahkeme bunu genel müdürlüğe resen tebliğ eder genel müdürlük bunu merkezi sicile kaydeder ve resmi gazete ile ilan eder.

*Genel müdürlük tebliğ tarihinden itibaren karara ilişkin temyize gidebilir.Başvuran 1 ay içinde temyiz edebilir.
Ayrıca saklı pay mirasçılar ve alacaklılar da bağışlama ve ölüme bağlı tasarrufa ilişkin dava açabilirler.
Saklı pay irasçılar tenkis davası, alacaklılar İcra İfla Kanunu Md.278 e göre bağışlamanın iptali davası açabilirler.
Vakfı kuran resmi senetle kurmuşsa aynı yolla,vasiyet ile kurmuşsa yeni bir vasiyet ile bu iradesinden vazgeçebilir.