CEZA HUKUKU 122-125-126 (ŞEREFE KARŞI SUÇLAR)

TCK 122 NEFRET VE AYIRIMCILIK

Madde 122 " Dil, ırk, milliyet, renk, cinsiyet, engellilik, siyasi düşünce, felsefi inanç, din veya mezhep farklılığından kaynaklanan nefret nedeniyle;

    a) Bir kişiye kamuya arz edilmiş olan bir taşınır veya taşınmaz malın satılmasını, devrini veya kiraya verilmesini;

    b) Bir kişinin kamuya arz edilmiş belli bir hizmetten yararlanmasını;

    c) Bir kişinin işe alınmasını;

    d) Bir kişinin olağan bir ekonomik etkinlikte bulunmasını,

Engelleyen kimse, bir yıldan üç yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.

Maddeye ilişkin gerekçe;

Madde, insanlar arasında, yürürlükteki kanun ve nizamların izin vermediği ayırımlar yapılarak, bazı kişilerin hukukun sağladığı olanaklardan yoksun hale getirilmelerini cezalandırmaktadır.x

Madde, suçun maddi unsurlarını 3 ayrı bentte ayrı ayrı belirtmiştir. Bu fiiller maddede sayılan ayırım nedenlerine dayanılarak bir taşınır veya taşınmaz malın satılmaması, devredilmemesi veya bir hizmetin icra olunmaması, hizmetten yararlanmanın engellenmesi, kişinin işe alınması veya alınmamasının bu ayırım nedenlerine bağlanması, besin maddelerinin verilmemesi, kamuya arzedilmiş bir hizmetin yapılmasından kaçınılması kişinin herhangi bir ekonomik faaliyette bulunmasının engellenmesidir.

Bu suretle söz konusu suç ancak doğrudan kastla ve nefret saikiyle işlenebilir bir suç olarak tanımlanmıştır.

TCK 125 HAKARET

Madde 125 "(1) Bir kimseye onur, şeref ve saygınlığını rencide edebilecek nitelikte somut bir fiil veya olgu isnat eden veya sövmek suretiyle bir kimsenin onur, şeref ve saygınlığına saldıran kişi üç aydan iki yıla kadar hapis veya adli para cezası ile cezalandırılır. Mağdurun gıyabında hakaretin cezalandırılabilmesi için fiilin en az 3 kişiyle ihtilat ederek işlenmesi gerekir.

   (2) Fiilin mağduru muhatap alan sesli, yazılı veya görüntülü bir iletiyle islenmesi halinde, yukarıdaki fıkrada belirtilen cezaya hükmolunur.

   (3) Hakaret suçunun;

    a) kamu görevlisine karşı görevinden dolayı

    b) Dini, siyasi, sosyal, felsefi inanç, düşünce ve kanaatlerini açıklamasından, değiştirmesinden, yaymaya çalışmasından, mensup olduğu dinin emir ve yasaklarına uygun davranmamasından dolayı;

   (c)Kişinin mensup bulunduğu dine göre kutsal sayılan değerlerden bahisle;

işlenmesi halinde, cezanın alt sınırı bir yıldan az olamaz.

  (4) Hakaretin alanen işlenmesi halinde ceza altıda biri oranında artırılır.

  (5) Kurul halinde çalışan kamu görevlilerine görevlerinden dolayı hakaret edilmesi halinde suç, kurulu oluşturan üyelere karış işlenmiş sayılır.Ancak bu durumda zincirleme suça ilişkin madde hükümleri uygulanır.

Maddeye ilişkin gerekçe;

Hakaret fiilerinin cezalandırılmasıyla korunan değer kişilerin şeref, haysiyet ve namusu, toplum içindeki itibarı, diğer fertler nezdindeki saygınlığıdır.

Hakaret suçu oluşabilmesi için kişiye somut bir fiil veya olgu isnat edilmelidir.

Örneğin: Kamu görevlisinin bir kişiden bir iş karşılığında rüşvet aldığı yönünde isnatta bulunulması durumda hakaret söz konusu olur. Kişi rüşveti ispatlayabilirse cezalandırılmaz.

Bir kimseye "serseri", "alçak", fahişe hayvan rüşvetçi, sahtekar, gibi sözlerin sarfedilmesinden dolayıda hakaret suçu oluşur,

Kişinin bedeni arızasını ifade etmekle kişiye kör, şaşı, topal, kambur, kel, psikopat, aidsli, gibi sözler sarfetmekte hakaret suçu işlenmiş olur.

Dikkat edilmelidir ki davranışın kişiyi küçük düşürmek amacıyla söylenmesi gerekir.

Yine küçük düşürmek amacıyla bir kişiye, faşist komünist, mürteci söylemlerini kullanmak hakaret suçunu oluşturur.

Hakaret suçu kişiyi muhatap alınarak işlenirse huzurda hakaret söz konusudur.

Hakaret suçu kişinin gıyabındada işlenebilir, suç oluşturması için en az 3 kişiyle ihtilat edilerek işlenmesi gerekir.

TCK 126 MAĞDURUN BELİRLENMESİ

Madde 126 : "(1) Hakaret suçunun işlenmesinde mağdurun ismi açıkça belirtilmemiş veya isnat üstü kapalı geçiştirilmiş olsa bile, eğer niteliğinde ve mağdurun şahsına yönelik bulunduğunda duraksanmayacak bir durum varsa, hem ismi belirtilmiş ve hem de hakaret açıklanmış sayılır.

Maddeye Yönelik Gerekçe;

Hakaret suçunun oluşabilmesi için mağdurun belli veya belirlenebilmesinin olanaklı bulunması gerekir. İşte bu maddeye göre mağdurun kimliği açıkca belirtilmediği zamanlar ne gibi bir durumun varlığı halinde ismin belirtilmiş ve hakaretin açıklanmış sayılacağına ait ölçü gösterilmektedir.

    Madde, aslında usül hukuku bakımından ispata yönelik, karineye benzer bir ölçü getirmiş bulunmaktadır.